Trẻ em bị nhiễm Mycoplasma nhiều lần có phải do hệ miễn dịch yếu không?
Trẻ em đang trong quá trình phát triển, nên trạng thái sinh lý miễn dịch của chúng khác biệt rõ rệt so với người trưởng thành, và cũng có sự khác nhau giữa các độ tuổi. Truyền thống cho rằng trẻ em, đặc biệt là trẻ sơ sinh và trẻ non tháng, đang ở giai đoạn chưa phát triển hoàn thiện, do đó một số chức năng phòng vệ miễn dịch của chúng cũng yếu kém. Trên thực tế, các cơ quan và tế bào miễn dịch đã phát triển hoàn thiện khi sinh ra, và sự giảm khả năng phản ứng miễn dịch có thể là do hệ thống miễn dịch này “không có kinh nghiệm”. Mặc dù các thành phần của hệ miễn dịch đã đầy đủ, nhưng do chưa tiếp xúc với kháng nguyên trước đó, chúng không thể thiết lập được phản ứng ghi nhớ miễn dịch.
Do đó, chúng ta không thể kỳ vọng trẻ em 2-3 tuổi suy nghĩ và sống giống người trưởng thành, và cũng không thể mong đợi hệ miễn dịch của trẻ em chống lại vi khuẩn và virus giống như người lớn. Sự phát triển của hệ thống miễn dịch của trẻ cần phải có sự học hỏi, nó có thể phòng ngừa một số bệnh thông qua việc tiêm vắc xin, và cũng có thể mạnh mẽ hơn thông qua việc tiếp xúc với các tác nhân gây bệnh khác nhau trong cuộc sống hàng ngày, để từ đó xây dựng khả năng ghi nhớ miễn dịch với các kháng nguyên, điều này giúp “tăng cường sức đề kháng”, như câu nói “biết mình biết người, trăm trận trăm thắng”. Giống như khi chúng ta sống trong một cộng đồng khỏe mạnh, cần có sự phối hợp của các chuyên gia từ các lĩnh vực khác nhau như bác sĩ, giáo viên, cảnh sát, lính cứu hỏa… để duy trì sự thoải mái và hạnh phúc hơn.
Hệ thống miễn dịch cũng tương tự, qua việc học hỏi dần dần, một phần sẽ phát triển thành bác sĩ (đối phó với một loại kháng nguyên), một phần sẽ trở thành giáo viên (đối phó với loại kháng nguyên khác), cuối cùng mỗi người sẽ đảm nhận vai trò của mình, tạo nên một cộng đồng mạnh mẽ (đối phó với các loại kháng nguyên khác nhau).
Nhiều lúc không chính xác, chúng ta dựa vào tiêu chuẩn của người lớn trong các thử nghiệm ngoài cơ thể cho thấy độ nhạy cảm với nhiễm trùng ở giai đoạn sơ sinh cao hơn, nhưng thực tế điều này chưa được xác nhận bên trong cơ thể. Vì vậy, những dữ liệu này không phản ánh đúng mọi trường hợp. Thực tế, một trẻ sơ sinh đủ tháng, sinh ra từ người mẹ khỏe mạnh và được bú sữa mẹ có khả năng kháng lại hầu hết các loại nhiễm trùng.
Nói đến đây, có lẽ các bậc phụ huynh đã hiểu rõ mối quan hệ giữa cảm cúm và hệ miễn dịch, ngay cả khi trẻ tái nhiễm viêm phổi do Mycoplasma hay các nhiễm trùng đường hô hấp, có thể đó là con đường bắt buộc trong quá trình hoàn thiện dần dần của hệ miễn dịch của trẻ. Đừng vội vàng gán cho con mình cái mác là sức đề kháng kém nữa.
(Bệnh viện Trẻ em Bắc Kinh, trực thuộc Đại học Y khoa Thủ đô, Hứa Tiểu Linh)