Virut rota là nguyên nhân phổ biến gây tiêu chảy cấp nặng ở trẻ nhỏ, đồng thời là một trong những nguyên nhân chính gây tử vong ở trẻ dưới 5 tuổi. Tiêm vaccine virut rota là biện pháp công cộng hiệu quả nhất để phòng ngừa nhiễm virut này. Vào ngày 25 tháng 4, nhân dịp Ngày truyền thông tiêm phòng cho trẻ em toàn quốc lần thứ 37, một sự kiện mang tên “Hành động cùng trẻ em bảo vệ và tận hưởng sự phát triển” đã được tổ chức ở Bắc Kinh. Nhiều chuyên gia nổi tiếng đã thảo luận về tiêm phòng cho trẻ nhỏ và các bệnh lý liên quan đến virut rota.
Chủ đề của Ngày truyền thông tiêm phòng cho trẻ em toàn quốc lần thứ 37 là “Tích cực tiêm vaccine, chia sẻ cuộc sống khỏe mạnh”. Để thực hiện tốt phương châm phòng bệnh, nâng cao kiến thức sức khỏe, Nhân Dân Online và Thời báo Bảo vệ sức khỏe đã đồng tổ chức sự kiện này.
Ông Phong Tử Kiện, Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Y học phòng ngừa Trung Quốc cho biết, tiêm vaccine hay còn được gọi là “tiêm phòng” là một điều rất quan trọng trong quá trình phát triển của mỗi trẻ. Theo Kế hoạch nâng cao hành động trẻ em khỏe mạnh (2021-2025), cần tăng cường phòng chống các bệnh lý trọng điểm ở trẻ em, tập trung vào các bệnh thường gặp như tiêu chảy, viêm phổi và phổ biến các kỹ thuật phòng chống bệnh cho trẻ em. Mặc dù tỷ lệ mắc bệnh tiêu chảy nhiễm trùng đã giảm qua từng năm, nhưng tiêu chảy do virut rota vẫn là một vấn đề sức khỏe công cộng nghiêm trọng trên toàn cầu và virut rota là nguyên nhân chính gây tiêu chảy nghiêm trọng ở trẻ dưới 5 tuổi. Một khi phát bệnh, không có thuốc đặc hiệu. Có thể nói, tiêm vaccine virut rota là biện pháp hiệu quả và kinh tế nhất trong việc phòng ngừa viêm dạ dày ruột do virut rota.
Ông cũng nhấn mạnh, với sự phát triển của công nghệ thông tin và việc sử dụng rộng rãi thiết bị liên lạc, cách thức tiếp cận thông tin về sức khỏe của cộng đồng ngày càng đa dạng, đặc biệt là với sự phổ biến của mạng xã hội, phụ huynh có nhiều kênh thông tin hơn để tìm hiểu về tiêm phòng, tạo ra nền tảng mới cho việc giáo dục và tuyên truyền tiêm phòng. Phòng bệnh là một công việc lâu dài, cần có sự phối hợp giữa cá nhân, gia đình và xã hội. Hy vọng sẽ có thêm nhiều nền tảng để truyền tải đúng kiến thức sức khỏe đến các bậc phụ huynh, từ đó bảo vệ sức khỏe trẻ em tốt hơn.
Bà Vương Phú Trân, Giám đốc Phòng bệnh do vaccine thuộc Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Trung Quốc cho biết, các chương trình tiêm chủng là một trong những thành tựu nổi bật và có ảnh hưởng rộng rãi nhất trong công tác y tế quốc gia. Bắt đầu từ năm 1978, Trung Quốc đã thực hiện tiêm chủng cho trẻ em, và sau nhiều năm nỗ lực, nhiều bệnh truyền nhiễm đã được kiểm soát hiệu quả. Theo sự phát triển của chương trình tiêm chủng, số loại vaccine trong chương trình ngày càng gia tăng, hiện nay đã có 15 bệnh truyền nhiễm có thể phòng ngừa bằng vaccine. Tuy nhiên, hiện nhiều phụ huynh vẫn chưa đủ kiến thức về tiêm chủng, đặc biệt là tỷ lệ hiểu biết về vaccine không nằm trong chương trình tiêm chủng thấp hơn so với vaccine nằm trong chương trình. Hy vọng các giáo dục sức khỏe mạnh mẽ sẽ nâng cao tỷ lệ hiểu biết về tiêm chủng, giảm do dự về vaccine, nâng cao nhận thức về sức khỏe, từ đó phát huy vai trò của vaccine trong phòng chống bệnh tật.
“Bệnh viêm dạ dày ruột do virut rota có tính chu kỳ và thường xuất hiện quanh năm, có đỉnh dịch rõ rệt từ tháng 11 đến tháng 2 năm sau.” Cô Lý Đan Địa, nhà nghiên cứu thuộc Viện Kiểm soát và Phòng ngừa Bệnh truyền nhiễm Trung Quốc cho biết, nhiễm virut rota tác động rất lớn đến sự phát triển và sức khỏe của trẻ em, và các nghiên cứu đã chỉ ra rằng tiêm vaccine virut rota là biện pháp hiệu quả nhất để phòng ngừa và kiểm soát các trường hợp nặng và tử vong do virut này.
Ông Tạ Chính Đức, Giám đốc Phòng Nghiên cứu và Virus thuộc Bệnh viện Trẻ em Bắc Kinh, cho rằng, sau khi trẻ bị nhiễm virut rota, biểu hiện lâm sàng rất khác nhau, với các triệu chứng chính như tiêu chảy, nôn mửa, sốt và mất nước. Những trường hợp nghiêm trọng có thể dẫn đến sốc và thậm chí tử vong. Đứa trẻ càng nhỏ tuổi thì tình trạng nhiễm virut rota có thể càng nghiêm trọng. Triệu chứng nặng nhất do tiêu chảy virut rota thường xuất hiện trong lần nhiễm đầu tiên.
Ông cho biết, hiện tại, không có thuốc đặc hiệu cho nhiễm virut rota. Việc điều trị nhiễm virut rota cũng tương tự như nhiều nhiễm virut khác, chủ yếu là điều trị triệu chứng. Ví dụ, bổ sung dịch để ngăn ngừa mất nước, bổ sung kẽm để giảm nhẹ độ nặng của tiêu chảy và rút ngắn thời gian bệnh. Ông nhấn mạnh, điều quan trọng là phải phát hiện sớm các tình trạng nghiêm trọng do nhiễm virut gây ra, xử lý kịp thời để tránh xảy ra các trường hợp nặng và tử vong. “Tất nhiên, nếu điều kiện cho phép, tiêm vaccine là một phương pháp phòng ngừa rất hiệu quả.”
Bà Vương Lâm, Giám đốc Khoa Dinh dưỡng của Bệnh viện trẻ em thuộc Viện Nghiên cứu Nhi khoa Bắc Kinh cho biết, trong khi phụ huynh tìm hiểu kiến thức khoa học, họ cũng nên liên hệ với các trung tâm dịch vụ y tế cộng đồng hoặc bác sĩ tại bệnh viện gần đó để cùng trao đổi về tình hình tiêm chủng cho trẻ, từ đó bảo vệ sức khỏe của trẻ tốt hơn.
“Hiện tại, có hai loại vaccine virut rota được bán chính thức tại Trung Quốc, một loại là vaccine virut rota năm giá và một loại là vaccine virut rota đơn giá.” Bác sĩ Trịnh Đông Ý, Phó Trưởng Khoa Dinh dưỡng của Bệnh viện Đầu tiên thuộc Đại học Thanh Hoa cho biết, hai loại vaccine này phòng ngừa các loại virut khác nhau và quy trình tiêm chủng cũng khác nhau, nhưng nguyên tắc chung là tiêm càng sớm càng tốt để bảo vệ trẻ. Phụ huynh có thể lựa chọn theo tình trạng của trẻ và nhu cầu của mình, đặc biệt là độ tuổi của trẻ. Theo đó, vaccine virut rota năm giá có thể bắt đầu tiêm từ khi trẻ được 6 tuần tuổi, tức là 42 ngày. Quy trình tiêm liều đầu tiên rất nghiêm ngặt, yêu cầu phải tiêm trong khoảng thời gian từ 6 tuần đến 12 tuần tuổi. Nếu trẻ đã quá 12 tuần tuổi thì sẽ mất cơ hội tiêm vaccine virut rota năm giá. Vaccine này cần tiêm đủ ba liều, liều ba phải được tiêm trước 32 tuần tuổi. Vaccine virut rota đơn giá chỉ cần tiêm một lần trong năm, bắt đầu từ 2 tháng tuổi và sẽ không còn tiêm sau 3 tuổi. Đáng chú ý, vaccine virut rota có thể được tiêm cùng lúc với các loại vaccine khác trong chương trình tiêm chủng của trẻ, giảm nguy cơ lây nhiễm khi trẻ phải đi tiêm nhiều lần.