Biên dịch: Công Tử Hân
Người trưởng thành thường có vòng eo gia tăng
Đây không chỉ là biến đổi về hình thức
Mỡ bụng
Sẽ tăng tốc lão hóa, làm chậm quá trình chuyển hóa
Tăng nguy cơ mắc bệnh mãn tính như tiểu đường, bệnh tim mạch
Vậy tuổi tác thực sự
Làm cho “mô bụng” trở thành “bụng bia” như thế nào?
Đây vẫn là một bí ẩn chưa được giải đáp
Nghiên cứu lâm sàng tiền năng mới nhất từ Trung tâm Y tế Quốc gia Thành phố Hy vọng (Mỹ) đã phát hiện “tế bào thủ phạm” liên quan đến sự tích tụ mỡ bụng theo tuổi tác, lần đầu tiên tiết lộ cơ chế sâu xa của việc tăng cân ở độ tuổi trung niên. Nghiên cứu này được công bố trên tạp chí “Science”, cung cấp điểm nhắm mới cho các phương pháp điều trị dự phòng tích tụ mỡ bụng và kéo dài tuổi thọ khỏe mạnh trong tương lai.
01 Lão hóa kích hoạt “tế bào gốc siêu”
Mỡ tế bào gia tăng “Khi tuổi tác gia tăng, con người thường mất cơ, tăng mỡ, ngay cả khi trọng lượng không thay đổi.” Tiến sĩ Annabel Wang, đồng tác giả của nghiên cứu và Phó Giáo sư Khoa Nội tiết và Chuyển hóa tại Viện Nghiên cứu Đái Tháo Đường và Chuyển hóa, Thành phố Hy vọng giải thích, “Chúng tôi phát hiện rằng lão hóa kích thích sự hình thành một loại tế bào gốc trưởng thành mới, và tăng mạnh sản xuất tế bào mỡ—đặc biệt là ở vùng bụng.” Nhóm nghiên cứu đã hợp tác với phòng thí nghiệm tại Đại học California, Los Angeles, thông qua các thí nghiệm trên chuột và tế bào người, tập trung vào mô mỡ trắng liên quan đến béo phì tuổi tác (WAT, liên quan đến tăng cân theo tuổi tác). Ai cũng biết, tế bào mỡ sẽ trở nên lớn hơn theo độ tuổi, nhưng các nhà khoa học suy đoán rằng WAT cũng sẽ mở rộng bằng cách sản sinh tế bào mỡ mới, có nghĩa là nó có khả năng tăng trưởng không giới hạn.
02 Phát hiện quan trọng:
“Cuộc phản công” của tế bào gốc mỡ Để xác minh giả thuyết này, các nhà nghiên cứu nhắm vào tế bào gốc mỡ (APCs) — loại tế bào gốc này có khả năng biệt hóa thành tế bào mỡ. Các thí nghiệm cho thấy: Khi APCs từ chuột già được cấy ghép vào chuột trẻ, chúng sẽ nhanh chóng tạo ra một lượng lớn tế bào mỡ; ngược lại, khi APCs từ chuột trẻ được cấy ghép vào chuột già, hầu như không tạo ra tế bào mỡ mới. Kết quả xác nhận rằng APCs lớn tuổi có khả năng tự sản xuất tế bào mỡ mới, không phụ thuộc vào tuổi tác của vật chủ.
Phân tích RNA đơn bào cũng phát hiện rằng: APCs trong chuột trẻ gần như “ngủ đông”, nhưng trong chuột trung niên lại đột ngột hoạt động, bắt đầu sản xuất mạnh mẽ các tế bào mỡ mới.
Sự hình thành mỡ dẫn đến sự tích tụ mô mỡ nội tạng liên quan đến tuổi tác
“Mặc dù khả năng sinh sản của hầu hết tế bào gốc trưởng thành sẽ giảm theo độ tuổi, nhưng APCs lại trái ngược hoàn toàn — lão hóa thậm chí còn mở khóa khả năng mở rộng của chúng,” Tiến sĩ Adolfo Garcia-Ocana, Giám đốc Khoa Nội tiết và Chuyển hóa tại Thành phố Hy vọng chỉ ra, “Đây là lần đầu tiên chứng minh rằng nguyên nhân của việc tích tụ mỡ bụng theo độ tuổi nằm ở việc APCs sản xuất một lượng lớn tế bào mỡ mới.”
03 Tế bào gốc lão hóa mới CP-As:
“Bộ tăng tốc” của sự béo phì ở người Nghiên cứu cũng phát hiện rằng lão hóa biến APCs thành một loại tế bào gốc mới – tế bào tiền thân mỡ đặc hiệu theo tuổi (CP-As). Những tế bào này xuất hiện trong giai đoạn trung niên, sẽ tích cực sản xuất tế bào mỡ mới, điều này giải thích tại sao chuột già tăng cân nhiều hơn. Đường dẫn tín hiệu quan trọng, thụ thể ức chế bạch cầu (LIFR), đã được xác nhận là “công tắc” kích thích sự gia tăng của CP-As: “Chuột trẻ không cần LIFR để sản xuất mỡ, nhưng chuột già phụ thuộc vào tín hiệu này,” các nhà nghiên cứu nhấn mạnh, “LIFR là cơ chế cốt lõi kích thích CP-As sản xuất tế bào mỡ mới, mở rộng mỡ bụng.” Trong phân tích các mẫu từ nhiều độ tuổi khác nhau của người cũng phát hiện có CP-As, và số lượng này gia tăng rõ rệt trong nhóm trung niên, điều này xác nhận CP-As ở người cũng có khả năng sản xuất tế bào mỡ hiệu quả.
04 Định hướng tương lai:
Nhắm mục tiêu vào CP-As, chống lại béo phì liên quan đến tuổi Các nhà nghiên cứu nhấn mạnh rằng nghiên cứu này tiết lộ tầm quan trọng của việc kiểm soát sự hình thành mỡ để giải quyết vấn đề béo phì liên quan đến tuổi. Hiểu rõ vai trò của CP-As trong rối loạn chuyển hóa và cơ chế tạo ra chúng trong quá trình lão hóa, có thể mang đến các giải pháp y tế mới cho việc giảm mỡ bụng, cải thiện sức khỏe và kéo dài tuổi thọ. Bước tới, nhóm sẽ theo dõi động lực của CP-As ở động vật và con người, phát triển các chiến lược loại bỏ hoặc chặn những tế bào này, nhằm kiềm chế từ gốc “sự tăng cân do tuổi tác”.