Có rất nhiều người trên Zhihu đặt câu hỏi: “Sau khi điều trị tủy răng, nếu mất đi tủy thì răng sẽ trở nên giòn sao?” Để hiểu rõ vấn đề này, trước tiên chúng ta cần biết chức năng của tủy răng là gì.
Tuy tủy răng là phần có thể tích nhỏ nhất trong tất cả các tổ chức răng miệng và là tổ chức mềm duy nhất, nhưng nó không phải là điều nhỏ nhặt. So với các tổ chức răng khác, chức năng của tủy răng thậm chí còn tương đối phức tạp. Tổng quát mà nói, tủy răng có bốn chức năng chính: hình thành, dinh dưỡng, cảm giác và bảo vệ.
Không còn nghi ngờ gì, cảm giác của tủy răng là điều người ta cảm nhận rõ rệt nhất. Các dây thần kinh trong tủy răng giúp người ta cảm nhận được cơn đau răng, vì vậy đau răng thường được coi là bằng chứng trực tiếp nhất để xác định sự tồn tại của tủy răng. Do đó, người ta thường gọi tủy răng là “dây thần kinh răng”, chẳng hạn như thuật ngữ “cắt tủy” thường được sử dụng thay cho “cắt dây thần kinh”. Một trong những mục đích của việc cắt tủy là loại bỏ cơn đau răng, nhưng điều này cũng có thể khiến răng trở nên giòn.
Việc cắt tủy làm cho răng trở nên giòn chủ yếu liên quan đến các chức năng của tủy răng như sau:
1. Chức năng hình thành (chức năng chính)
Mặc dù tủy răng “trông có vẻ yếu đuối”, nhưng nó là người xây dựng các mô cứng của răng – ngà răng. Trong thành phần của tủy răng, có một loại tế bào gọi là tế bào tạo ngà. Tế bào tạo ngà, như tên gọi đã thể hiện, chính là tế bào tạo ra ngà răng. Còn ngà răng, chính là cấu trúc chủ yếu của răng.
Chỉ cần tủy vẫn còn sống, thì chức năng hình thành ngà răng sẽ tồn tại suốt cuộc đời. Tuy nhiên, trong những trường hợp khác nhau, ngà răng được hình thành có chút khác biệt: ① trước khi răng mọc, ngà được hình thành là ngà nguyên phát; ② sau khi răng mọc, ngà được hình thành là ngà thứ phát; ③ khi bị kích thích từ bên ngoài, ngà được hình thành là ngà phục hồi (cũng thể hiện chức năng bảo vệ của tủy).
Hình ảnh: Wikipedia
Quá trình hình thành ngà thứ phát giống như việc ốp gạch, từ bên trong răng dày lên ngà răng, do đó củng cố răng. Việc răng liên tục hình thành ngà mới có vai trò nhất định trong việc bù đắp cho tổn thất của mô cứng trên bề mặt răng do mài mòn; ngà phục hồi giống như một miếng dán vết thương, sẽ sửa chữa những phần bị thương ở ngà.
Hình ảnh: Tài liệu chuyên ngành
Rõ ràng, sau khi mất tủy răng, răng không còn khả năng tạo ra ngà mới nữa.
2. Chức năng dinh dưỡng
Tủy răng chứa các mạch máu nhỏ, những mạch này phân bố dưới dạng mạng lưới dày đặc, gần gũi với lớp tế bào tạo ngà, cung cấp oxy, chất dinh dưỡng cho các tế bào tạo ngà cũng như các nhánh tế bào của chúng, giữ cho ngà răng luôn sống động.
Hình ảnh: Wikipedia
Mặc dù ngà răng là mô cứng, chủ yếu được cấu tạo từ hydroxyapatite, nhưng trong đó cũng không thiếu các thành phần hữu cơ. Những thành phần hữu cơ này khiến ngà răng có tính đàn hồi lớn hơn so với men răng, có thể hỗ trợ tốt hơn cho men răng, ngăn chặn men răng tương đối giòn bị nứt vỡ.
Rõ ràng, sau khi mất tủy, ngà răng sẽ mất đi sự nuôi dưỡng từ máu.
Tóm lại, một khi răng mất tủy, ngà có thể thay đổi về độ dày, tính đàn hồi và những thứ khác, và gián tiếp ảnh hưởng đến khả năng chịu lực của men răng.
Mặc dù răng mất tủy thực sự sẽ trở nên giòn, nhưng việc cắt bỏ tủy cũng là vì tủy đã không thể cứu chữa, không còn lựa chọn nào khác. Do đó, nếu thật sự lo ngại về việc mất tủy, chỉ có thể nỗ lực bảo vệ tủy và thực hiện tốt các chi tiết trong các biện pháp bảo vệ răng, chứ không phải đến khi bắt buộc phải cắt tủy mới bắt đầu “trân trọng những gì mình có”.