Ông Wang, 50 tuổi, ở thành phố Trường Sa tỉnh Hồ Nam, đã trải qua nhiều ngày sốt liên tục và đau ngực bên trái. Ban đầu, ông nghĩ rằng chỉ bị viêm phổi thông thường, nhưng sau nửa tháng điều trị mà không thấy cải thiện. Các bác sĩ phẫu thuật trong quá trình điều trị đã lấy ra một chiếc tăm từ mô phổi của ông.
(▲ Chiếc tăm được lấy ra từ phổi của ông Wang.)
Gần đây, ông Wang thường xuyên bị sốt, đau ngực và bụng bên trái, kèm theo ho có đờm và khó thở. Sau khi kiểm tra CT, ông được chẩn đoán mắc nhiễm trùng phổi. Tuy nhiên, sau khi điều trị kháng nhiễm trùng, tình trạng không cải thiện mà còn phát sinh áp xe phổi và tràn dịch màng phổi. Ông được chuyển đến Khoa Ngoại lồng ngực, Bệnh viện Nhân dân tỉnh Hồ Nam để tiến hành phẫu thuật.
Đội ngũ phẫu thuật do bác sĩ phụ trách Trần Huệ Quốc đã phát hiện trong phổi ông có một chiếc tăm, nguyên nhân gây ra hàng loạt vấn đề về phổi của ông.
Đội ngũ phẫu thuật đã thành công lấy ra dị vật và hoàn tất việc làm sạch ổ mủ. Sau phẫu thuật, tình trạng đau ngực, sốt và khó thở của ông Wang đã được cải thiện rõ rệt, ông xuất viện vào ngày 21 tháng 5.
(▲ Đội ngũ phẫu thuật do bác sĩ Trần Huệ Quốc tiến hành phẫu thuật thành công cho ông Wang.)
Về việc làm thế nào chiếc tăm lại xuất hiện trong phổi, ông Wang cũng không có ấn tượng sâu sắc, chỉ mơ hồ nhớ rằng có thể trong một lần say rượu, khi dùng tăm để làm sạch răng, ông đã vô tình nuốt phải. Do lúc đó ông ở trong trạng thái say rượu, ý thức mơ hồ và phản xạ nuốt không bình thường, dẫn đến sự cố này. Ông cho biết chưa bao giờ nghĩ rằng viêm phổi lại có liên quan đến chiếc tăm, và “sẽ bỏ thói quen xấu này trong tương lai.”
Bác sĩ Trần Huệ Quốc thông tin, viêm phổi do hít phải là một bệnh khá phổ biến nhưng thường bị bỏ qua. Đây là tình trạng viêm phổi xảy ra khi các chất tiết từ đường hô hấp, thực phẩm, dị vật hoặc nội dung dạ dày đi vào phổi, gây viêm phổi. Nếu không được điều trị kịp thời, có thể dẫn đến hàng loạt biến chứng nghiêm trọng.
Chẳng hạn, áp xe phổi, khi vi khuẩn trong dị vật sinh sôi nảy nở trong phổi, hình thành ổ mủ tại chỗ. Bệnh nhân sẽ có triệu chứng sốt cao liên tục, ho có đờm hôi.
Ngoài ra, còn có thể dẫn đến suy hô hấp, khi viêm phổi lan rộng, ảnh hưởng đến khả năng thông khí và trao đổi khí, dẫn đến thiếu oxy và ứ CO2, đe dọa tính mạng.
Bác sĩ Trần Huệ Quốc nhấn mạnh, trong điều kiện bình thường, đường hô hấp của con người có cơ chế tự bảo vệ, như phản xạ ho, phản xạ nuốt, giúp ngăn ngừa dị vật vào phổi. Tuy nhiên, khi các cơ chế bảo vệ này bị tổn thương, nguy cơ viêm phổi do hít phải sẽ tăng lên.
Thứ nhất, say rượu là một yếu tố nguy cơ phổ biến. Khi say rượu, ý thức mơ hồ và phản xạ nuốt bất thường, rất dễ nuốt phải thức ăn hoặc chất nôn vào phổi.
Thứ hai, người cao tuổi với tuổi tác, chức năng nuốt có thể suy giảm dần. Một số người cao tuổi mắc các bệnh về mạch máu não, bệnh Parkinson và các bệnh lý thần kinh khác thường có hành động nuốt không đồng bộ, khiến thức ăn hoặc nước bọt dễ dàng vào đường thở.
Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ cũng có nguy cơ cao bị viêm phổi do hít phải, bởi chưa phát triển hoàn thiện khả năng nuốt. Nếu trong quá trình cho ăn không chú ý đến tư thế hoặc tốc độ, có thể dẫn đến việc sữa bị hít vào.
Bên cạnh đó, trong trường hợp gây mê toàn thân, rối loạn ý thức (như chấn thương não, đột quỵ…), rối loạn chức năng nuốt (như phẫu thuật họng, bệnh thực quản) và cho ăn thông qua ống thông mũi không đúng cách, tỷ lệ mắc viêm phổi do hít phải cũng sẽ tăng đáng kể.
Giám đốc Khoa Ngoại lồng ngực, Trần Vịnh Phú nhắc nhở, nếu xuất hiện các triệu chứng như ho liên tục, sốt và các dấu hiệu nhiễm trùng phổi, không nên chủ quan, cần đến bệnh viện để được kiểm tra chi tiết.
Trong quá trình chẩn đoán, ngoài việc xem xét các yếu tố nhiễm trùng do tác nhân thường gặp, các bác sĩ cũng cần mở rộng tư duy cho những trường hợp đặc biệt, cảnh giác về khả năng có dị vật bị hít phải, nhằm sớm xác định nguyên nhân và lập kế hoạch điều trị chính xác.
Hy vọng qua trải nghiệm của ông Wang, mọi người có thể nhận thức cao về sức khỏe phổi, thêm phần cẩn trọng trong cuộc sống hàng ngày, giảm thiểu sự lơ là, bảo vệ sức khỏe hô hấp và tránh xa những mối đe dọa tiềm tàng.
Tác giả: Khoa Ngoại lồng ngực, Bệnh viện Nhân dân tỉnh Hồ Nam, Trần Huệ Quốc, Trần Mộng
Chú ý đến sức khỏe để có thêm thông tin y tế hữu ích!
(Chỉnh sửa bởi YT)