Khi cơn gió ấm áp chiều tối mở nắp chai bia, ánh đèn neon của các quán ăn đêm bắt đầu kêu gọi ADN của những người yêu ẩm thực.
Đúng rồi, “ngôi sao” trong giới ăn đêm, tôm càng, lại lần nữa xuất hiện với những chiếc càng bóng mỡ hấp dẫn! Hình dáng đỏ rực và thịt tôm săn chắc, … hương vị tươi ngon, khiến không ít thực khách phải thốt lên “đã miệng”.
Nhưng gần đây, một người đàn ông ở Giang Tô sau khi “khoe” 10 con tôm càng thì “gặp rắc rối”, đôi mắt sưng phù trông như “con ếch buồn”…
Người đàn ông cho biết: “Chỉ vì thèm ăn, tôi đã ăn hơn 10 con tôm càng, giờ mắt tôi sưng thế này. Cả gia đình đều ăn, chỉ mình tôi gặp vấn đề.”
Vậy tại sao ăn tôm càng lại gây dị ứng? Tôm càng có thật sự an toàn để ăn không? Cách ăn tôm càng đúng cách là gì? Hôm nay, chúng ta hãy cùng ngồi xuống và cùng với
Bác sĩ trưởng khoa cấp cứu Lạc Huệ của bệnh viện Thái Hòa Tứ Xuyên
đi vào thế giới của tôm càng.
I. Tại sao ăn tôm càng lại gây dị ứng?
Tôm càng chứa nhiều protein dị thể. Một số người nhạy cảm với protein dị thể rất mạnh, hệ miễn dịch sẽ nhận diện nó như kẻ xâm nhập, giải phóng các kháng thể như lgE để tấn công. Kháng thể lgE tồn tại trong nhiều vị trí trong cơ thể, chẳng hạn như trong các tế bào bạch huyết ở mũi, họng, khí quản và da,
khi chất gây dị ứng kết hợp với kháng thể lgE sẽ gây ra phản ứng kháng nguyên-kháng thể liên quan, dẫn đến triệu chứng như mề đay, hạ huyết áp, phù nề thanh quản, tiêu chảy, đau bụng… Trường hợp nghiêm trọng có thể dẫn đến ngạt thở, sốc hoặc đột tử.
Vì vậy, khi ăn tôm càng, mọi người cần rất chú ý, đặc biệt là những người có cơ địa dị ứng, cần hết sức cẩn thận.
II. Ngoài những người dị ứng, những ai cũng nên cẩn thận khi ăn tôm càng?
Ngoài những người dị ứng thì những người sau đây cũng nên hạn chế hoặc không nên ăn tôm càng:
1. Người mắc các bệnh nền
Tôm càng thuộc loại thực phẩm giàu protein, chất béo và cholesterol, những người mắc viêm gan, mỡ máu cao, huyết áp cao, bệnh thận, hen suyễn, tiểu đường cần phải theo chỉ định của bác sĩ để xem có thể ăn hay không, tránh làm nặng thêm tình trạng bệnh.
2. Những người dễ tiêu hóa kém
Những người có tỳ vị yếu hoặc mắc các bệnh lý liên quan đến dạ dày như viêm dạ dày, loét, viêm ruột nên ăn ít.
3. Những người có axit uric cao, gout
Tôm càng là thực phẩm chứa purin cao, ăn tôm càng có thể làm tăng axit uric và dễ dàng kích thích gout. Một số người thích kết hợp ăn tôm càng với bia, càng làm tăng triệu chứng gout.
4. Những người có sức đề kháng kém
Phụ nữ mang thai, người cao tuổi, trẻ em và người có sức khỏe yếu thường có sức đề kháng kém, nếu tôm càng không được rửa sạch hoặc không được nấu chín, dễ gây viêm dạ dày ruột cấp tính và nhiễm ký sinh trùng.
III. Liệu tôm càng có thể ăn được không?
Tôm càng có thể ăn được, nó có giá trị dinh dưỡng cao, chứa protein, axit amin và các khoáng chất như magiê, phốt pho, sắt, kẽm, canxi, còn chứa một lượng carotenoid nhất định, có tác dụng
chống oxy hóa, bảo vệ tim mạch, giảm cholesterol
và thịt tôm mềm, dễ tiêu hóa.
IV. Đừng “sợ tôm”, cách ăn nào mới là tốt cho sức khỏe?
1. Nấu ăn ngay và ăn liền, tránh hư hỏng
Đầu tiên, tôm càng cần được xử lý sạch sẽ, dùng bàn chải cọ từng con và loại bỏ tuyến tôm. Khi xử lý tôm càng, nên đeo găng tay để tránh bị thương và nhiễm trùng. Nên ăn tôm càng ngay sau khi nấu chín, không nên ăn tôm càng đã chết. Vì
việc ăn tôm chết có thể rủi ro gây ngộ độc thực phẩm.
2. Nấu ở nhiệt độ cao, tiêu diệt hoàn toàn ký sinh trùng
Khi nấu, cần chú ý
nấu ở nhiệt độ cao, để đảm bảo tôm được nấu chín hoàn toàn
để tiêu diệt những ký sinh trùng hoặc vi khuẩn có trong tôm càng. Nếu ăn tôm ở ngoài, hãy lựa chọn nhà hàng có tiêu chuẩn vệ sinh tốt.
3. Không ăn đầu tôm, nơi tích tụ kim loại nặng
Thông thường, kim loại nặng và các chất độc hại chủ yếu tích tụ ở vỏ, nội tạng và mang. Vì vậy, khi ăn nên
tránh ăn nội tạng và đầu.
4. Không ăn quá nhiều một lần, không vượt quá 500 gram mỗi ngày
Mỗi năm đều có những ca nhập viện vì ăn tôm càng quá nhiều, dẫn đến triệu chứng như đau cơ, mệt mỏi toàn thân, khó thở, nước tiểu có màu như nước tương… Tình trạng này được chẩn đoán là **hội chứng tiêu cơ vân (bệnh Haff).** Khuyến cáo những người thích ăn tôm càng nên siết chặt lượng ăn lại,
tốt nhất mỗi ngày không nên ăn quá 500 gram và không hơn hai lần mỗi tuần.
Bác sĩ Lạc Huệ xin nhắc nhở mọi người
: Tôm ngon nhưng đừng tham lam! Nếu sau khi ăn tôm càng mà xuất hiện
ngứa da, phát ban, phù nề tại chỗ, khó thở, đau cơ toàn thân, nước tiểu màu như nước tương, sốt, ho, đau ngực, hoặc có đờm có máu
thì hãy nhanh chóng đến bệnh viện!