“Y tá! Y tá! Tôi không thể ngủ vì đau sau khi nhổ răng khôn!” Gần đây, tại phòng cấp cứu của Bệnh viện Răng hàm mặt thuộc Đại học Y Dược Văn Chấn, chị Zhang ôm mặt không thể ngờ rằng, cốc trà sữa hạnh phúc cách đây hai ngày lại trở thành cơn ác mộng sau phẫu thuật.
Vụ “thảm họa ổ răng” do một cốc trà sữa gây ra
Ca phẫu thuật nhổ răng khôn bình thường đã hoàn toàn thất bại do chị Zhang sử dụng ống hút để uống trà sữa ngay sau khi phẫu thuật – lực hút mạnh mẽ đã làm bật cục máu đông tại vết thương, còn việc nhai trân châu thì khiến ổ răng thêm nghiêm trọng. 48 giờ sau, nướu của chị bắt đầu tỏa ra mùi hôi thối, cơn đau vào ban đêm mạnh như “dây thần kinh răng đang nhảy múa”.
Dựa vào triệu chứng của chị Zhang, y tá lập tức nhận ra: chị đã bị viêm ổ răng khô.
Viêm ổ răng khô, hay còn gọi là viêm xương ổ răng, là tình trạng bệnh lý do cục máu đông trong ổ răng bị rơi ra hoặc hòa tan khiến bức tường xương bị lộ ra và tiếp theo là nhiễm trùng. Đây không phải là nhiễm khuẩn mà là một trong những biến chứng phổ biến sau khi nhổ răng.
Cơn đau này không phải là viêm thông thường. Khi cục máu đông bị rơi ra từ 2 đến 3 ngày sau khi nhổ răng, xương ổ răng sẽ giống như một vết thương không được bảo vệ và sẽ gặp phải:
1. Đau dữ dội, mức độ đau vượt xa cơn đau sau phẫu thuật thông thường. Đau có thể lan đến vùng thái dương hoặc đầu bên cùng phía, có thể kèm theo mùi hôi thối hoặc các triệu chứng toàn thân khác.
2. Tính chất đau: đau kéo dài, đau nhói, một số bệnh nhân có thể bị “đau về đêm”, thuốc giảm đau không hiệu quả.
3. Khác với đau thông thường: đau sau phẫu thuật thông thường sẽ dần giảm, nhưng đau do viêm ổ răng khô lại ngày càng nặng hơn.
Vết thương bị viêm ổ răng khô khác với vết thương sau phẫu thuật thông thường ra sao?
Ổ răng trống rỗng: do không có cục máu đông che phủ, vết thương sẽ có màu trắng xám lộ ra, trong khi ổ răng sau nhổ sẽ có màu đỏ đậm của cục máu đông.
Mùi hôi thối: vết thương do viêm ổ răng khô sẽ tỏa ra mùi hôi thối, trong trường hợp nhiễm trùng có thể kèm theo dịch mủ màu vàng trắng.
Viêm xung quanh vết thương: Nướu quanh vết thương có thể hơi đỏ, sưng nhẹ nhưng thường không có mủ (trừ trường hợp nhiễm trùng nghiêm trọng).
Bảng xếp hạng hành vi xấu
Theo thống kê, những hành vi sau đây dễ dẫn đến viêm ổ răng khô:
Ống hút ác mộng: uống trà sữa, hút thuốc tạo ra áp lực âm = kẻ giết cục máu đông.
Lưỡi hủy hoại: liếm vào vết thương có thể làm cục máu đông “nghỉ việc” sớm.
Nhiệt độ cao: nước lẩu nóng làm giãn nở mạch máu dẫn đến chảy máu.
Ăn uống quá cứng: cắn chân gà tạo ra lực cắn = chấn thương vết thương lần hai.
Vệ sinh quá mức: đánh răng hoặc súc miệng trong vòng 24 giờ = rửa trôi “tấm bảo vệ” tự nhiên.
Đối diện với cơn đau khiến chị Zhang nghi ngờ về chính cuộc sống của mình, đội ngũ phẫu thuật ngay lập tức đưa ra ba “bảo bối”:
Gây tê chính xác: “niêm phong ngay lập tức” cảm giác đau ở dây thần kinh ổ răng.
Rửa bằng công nghệ cao: nước muối sinh lý + oxy già liên tục rửa, tiệt trùng kép, không bỏ qua bất kỳ kẽ hở nào của ổ răng.
Buff chữa lành: tiêm “màng gel” chứa i-ốt, liên tục diệt khuẩn.
Kết quả điều trị:
1. Mức độ đau giảm từ 9 điểm xuống còn 3 điểm trong ngày.
2. Sau 3 ngày tái khám, ổ răng mọc ra những mô hồng mới.
3. Sau 1 tháng, bề mặt ổ răng gần như lành lặn.
Hướng dẫn tránh rủi ro sau phẫu thuật
1. Sau khi nhổ răng, nên cắn chặt viên bông trong 45-60 phút rồi nhổ ra, không cần thay bông, chú ý nuốt nước bọt xuống, không được nhổ ra hoặc ngậm trong miệng.
2. Sau 2 giờ nhổ răng có thể ăn uống mềm mát, không được quá nóng hoặc quá cứng, trong một tuần không nên hút thuốc và uống rượu.
3. Trong 24 giờ sau khi nhổ răng không được súc miệng hay đánh răng, và không nên tập thể dục mạnh.
4. Sau khi nhổ bông, không dùng lưỡi để liếm vào vết thương, càng không nên hút lại nhiều lần để tránh chảy máu.
5. Sau khi nhổ bông, nước bọt có thể lẫn với một ít máu nhạt màu đỏ, có thể kéo dài 2-3 ngày, là hiện tượng bình thường, không cần quá lo lắng.
6. Đối với những bệnh nhân nhổ răng khó, triệu chứng sưng, đau, hạn chế mở miệng và khó khăn khi ăn có thể kéo dài khoảng 1 tuần, nếu triệu chứng kéo dài quá lâu hoặc nặng hơn, nên đi thăm khám kịp thời.
7. Trong 24 giờ sau khi nhổ răng có thể chườm đá ở khu vực nhổ răng, sau 48 giờ, sử dụng nước ấm từ 40-60 độ C để chườm ở khu vực nhổ răng hoặc sưng.
8. Nếu có chỉ khâu, hãy tái khám để cắt chỉ sau 7-10 ngày kể từ khi nhổ răng. Nếu cần nhổ thêm răng khác, thường có thể thực hiện sau 5-7 ngày.
Cảnh báo tín hiệu nguy hiểm (Nếu gặp một trong những dấu hiệu, hãy nhanh chóng đến cấp cứu)
1. Đau dữ dội đột ngột sau 2 đến 3 ngày phẫu thuật.
2. Xuất hiện “hố” màu trắng xám trong ổ răng.
3. Thuốc giảm đau không có tác dụng.
□Y tá Xu Hui Ru, Khoa Hàm Mặt, Bệnh viện Răng hàm mặt thuộc Đại học Y Dược Văn Chấn