Biên tập viên dựa trên tài liệu được công bố bởi Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ về
Kiểm tra thể lực thông qua bài kiểm tra sức bền tim phổi – Nội dung giáo dục bệnh nhân
, tiếp tục giới thiệu nội dung của bài kiểm tra lâm sàng này, đối tượng phù hợp và kết quả chính, giúp mọi người giải đáp ba câu hỏi: Tại sao cần thực hiện bài kiểm tra này? Có phù hợp để thực hiện bài kiểm tra này không? Và tôi có thể nhận được gì từ bài kiểm tra này?
Kiểm tra thể lực tim phổi (cardiopulmonary exercise testing, CPET)
, hay còn gọi là bài kiểm tra tiêu thụ oxy (VO2), là một bài kiểm tra thể chất chuyên dụng được thiết kế để đo lường khả năng vận động. Bài kiểm tra thu thập thông tin về chức năng tim và phổi để xác định xem cơ thể có phản ứng bình thường đối với vận động hay không.
Tại sao tôi nên thực hiện bài kiểm tra này? Lý do cho người bình thường thực hiện bài kiểm tra này bao gồm:
Đánh giá khả năng vận động
Xác định nguyên nhân khó thở không thể giải thích
Trước khi phẫu thuật, bài kiểm tra có thể đánh giá rủi ro phẫu thuật
Đối với những bệnh nhân có bệnh tim hoặc phổi rõ ràng, CPET có thể:
Kiểm tra mức độ nghiêm trọng của bệnh lý hô hấp (ví dụ: bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, bệnh mạch phổi, xơ nang,…)
Đối với những bệnh nhân có cả bệnh tim và phổi, có thể xác định bao nhiêu hạn chế vận động là do bệnh tim hoặc bệnh phổi
Xác định mức độ hạn chế hoặc tổn thương hoạt động của bệnh nhân, từ đó hướng dẫn lượng tập phục hồi và lập kế hoạch vận động
Đánh giá khả năng vận động của bệnh nhân sau khi ghép tim trong trường hợp suy tim sung huyết để xác định sự cải thiện rõ rệt.
Trong những trường hợp nào tôi không phù hợp để thực hiện CPET? Thường bao gồm:
Không thể đi bộ hoặc chạy trên máy chạy bộ do vấn đề cơ xương
Có bệnh cấp tính hoặc bệnh mãn tính khó điều trị bằng thuốc
Mới phát hiện nhồi máu cơ tim (cách đây dưới hai ngày là chống chỉ định tuyệt đối)
Tình trạng thiếu oxy nghiêm trọng
Tăng huyết áp nặng
Nhịp tim không kiểm soát hoặc bất thường
Lưu ý: Cũng cần thông báo cho bác sĩ về một số thay đổi gần đây liên quan đến tình trạng sức khỏe của bạn, chẳng hạn như nhiễm trùng cấp tính hoặc chấn thương hạn chế hoạt động.
Quá trình kiểm tra diễn ra như thế nào? Tôi có thể nhận được gì từ đó?
Bài kiểm tra bắt đầu bằng việc kiểm tra chức năng phổi, bao gồm đo dung tích phổi và các xét nghiệm bổ sung.
Đầu tiên, chuẩn bị cho phần vận động của bài kiểm tra. Nhân viên sẽ gắn thiết bị theo dõi chức năng tim và hô hấp lên cơ thể bạn, bao gồm thiết bị đo điện tâm đồ, máy đo độ bão hòa oxy, băng đo huyết áp, mặt nạ hô hấp, v.v. Trong quá trình vận động, họ sẽ theo dõi tình trạng điện tâm đồ, độ bão hòa oxy và huyết áp phản ứng đối với vận động theo thời gian thực.
Dựa vào mục tiêu của bài kiểm tra cũng như thói quen vận động và các vấn đề cơ xương có thể có, người kiểm tra sẽ lựa chọn xe đạp cố định hoặc máy chạy bộ phù hợp với bạn để thực hiện bài kiểm tra. Bài kiểm tra được chia thành bốn giai đoạn, ba phút đầu tiên là giai đoạn nghỉ ngơi, người kiểm tra sẽ thông báo cho bạn về quá trình sắp tới và nhắc bạn không nói trong bài kiểm tra để không ảnh hưởng đến kết quả. Tiếp theo là giai đoạn khởi động, đi bộ trên máy chạy bộ hoặc đạp xe tự do (không kháng lực) khoảng ba phút. Sau đó sẽ vào giai đoạn thử nghiệm, theo kế hoạch bài kiểm tra, khi độ dốc tăng, bạn có thể đi bộ hoặc chạy với tốc độ nhanh hơn trên máy chạy bộ; trên xe đạp, lực cản của bàn đạp sẽ dần tăng lên nhưng bạn vẫn phải duy trì một tốc độ nhất định. Mục tiêu của bài kiểm tra là dần dần tăng tốc độ hoặc lực cản, nâng cao độ khó cho đến khi không thể tiếp tục hoạt động, đạt ngưỡng hoạt động tối đa. Toàn bộ bài kiểm tra kéo dài từ 8-12 phút, trong quá trình vận động này, bạn phải nỗ lực hết mình để hiểu rõ nguyên nhân nào hạn chế khả năng vận động.
Trong quá trình kiểm tra, người kiểm tra sẽ khuyến khích hoặc nhắc nhở bạn nên làm gì. Khi không thể tiếp tục do mệt mỏi, bài kiểm tra sẽ kết thúc, nhưng bạn sẽ tiếp tục đi bộ chậm hoặc đạp xe không kháng lực trong ba phút, chuyển sang giai đoạn thư giãn, giúp giảm nhịp tim từ từ, ngăn ngừa các sự cố không mong muốn. Sau khi vận động, bạn có thể cần thêm một thời gian giám sát để đảm bảo dữ liệu ổn định trước khi có thể rời đi. Người kiểm tra sẽ lập một báo cáo vận động dựa trên hiệu suất của bạn để giúp bạn hiểu rõ khả năng chịu đựng vận động, đồng thời bác sĩ sẽ dựa vào kết quả để xây dựng kế hoạch vận động hàng ngày phù hợp, giúp bạn cải thiện sức bền tim phổi và khả năng vận động.
Nội dung khoa học truyền thông của nền tảng này được tài trợ bởi Bộ Khoa học Công nghệ Trung Quốc trong Dự án Hành động nâng cao trình độ khoa học cho đại chúng năm 2022.