Có một phụ huynh đã phàn nàn với bác sĩ, “Con tôi đã tiêm hai mũi vaccine chiều hôm qua, tối qua con tôi sốt cao 39,5°C, cả gia đình tôi đã trải qua một đêm khó khăn, thật sự rất mệt mỏi!” Vậy việc tiêm hai loại vaccine khác nhau cùng lúc có phải là nguyên nhân lớn gây phản ứng ở trẻ không?
Một, việc tiêm đồng thời các vaccine khác nhau tuân theo một số nguyên tắc nhất định.
Hiện nay, có nhiều nghiên cứu cho thấy, hai hoặc nhiều loại vaccine khi vào cơ thể hoạt động trên các thụ thể tế bào miễn dịch khác nhau, tạo ra phản ứng miễn dịch mà không gây cản trở miễn dịch lẫn nhau, không làm nặng thêm các phản ứng bất lợi. Nhiều vaccine kết hợp đang được sử dụng, như vaccine phòng bạch hầu, ho gà và uốn ván, vaccine phòng sởi, quai bị và rubella, chứa nhiều kháng nguyên hoặc nhiều loại huyết thanh của các tác nhân gây bệnh. Điều này có nghĩa là tiêm một mũi vaccine có thể ngừa được nhiều bệnh, mang lại bảo vệ nhiều mặt và giảm thiểu số lần tiêm. Đây chính là xu hướng phát triển của vaccine trong tương lai.
Hai, có những lợi ích gì khi tiêm cùng lúc các vaccine khác nhau?
Giảm số lần tiêm, giúp trẻ được bảo vệ miễn dịch kịp thời; giảm gánh nặng kinh tế và thời gian cho phụ huynh.
Ba, nếu xuất hiện khó chịu thì xử lý như thế nào?
Một số trẻ em có thể gặp phải một số phản ứng toàn thân và/hoặc tại chỗ sau khi tiêm vaccine.
Phản ứng toàn thân bao gồm sốt, đau đầu, buồn nôn, nôn mửa, v.v. Sốt thường là sốt nhẹ, thường biểu hiện trong một khoảng thời gian ngắn, tức là xảy ra trong vài giờ đến 24 giờ sau khi tiêm, thường kéo dài một hoặc hai ngày và hiếm khi kéo dài quá ba ngày. Nếu các phản ứng toàn thân nhẹ, thường không cần can thiệp, chỉ cần chú ý nghỉ ngơi và uống nhiều nước. Nếu phát hiện nhiệt độ của trẻ không giảm hoặc có xu hướng tăng lên, trẻ có tình trạng tinh thần kém, cần phải đến bác sĩ ngay để kiểm tra nguyên nhân.
Phản ứng tại chỗ chủ yếu biểu hiện là sưng đỏ, đau tại vùng tiêm, thường sưng đỏ không quá lớn, triệu chứng nhẹ, đa số không cần can thiệp và sẽ tự giảm trong hai hoặc ba ngày. Phương pháp xử lý phổ biến nhất: trong vòng 24 giờ, có thể dùng lát khoai tây sống để đắp hoặc chườm lạnh; sau 24 giờ nếu xuất hiện cục cứng, hãy chườm nóng, lưu ý nhiệt độ không gây bỏng.
Chú ý: Cấm chườm nóng vùng tiêm vaccine BCG!
Tổng kết lại, việc tiêm nhiều loại vaccine cùng lúc có thể hoàn thành chương trình miễn dịch theo thời gian khuyến nghị, giúp trẻ được bảo vệ tối ưu. Lợi ích từ việc tiêm phòng vẫn cao hơn rủi ro.