Chế độ ăn giàu protein mà bác sĩ thường nói đến là gì? Cách ăn như thế nào?
Tại bệnh viện, chúng ta thường nghe bác sĩ nói như vậy:
Ngay cả trong thời gian gần đây, đối với những người hồi phục sau bệnh, Hiệp hội Dinh dưỡng Hoa Kỳ cũng khuyến nghị: Trong thời gian hồi phục, chế độ ăn giàu protein là rất quan trọng, đồng thời bổ sung đủ nước sẽ giúp chúng ta hồi phục sớm hơn.
Vậy chế độ ăn giàu protein mà bác sĩ nói đến là gì, và trong cuộc sống hàng ngày, chúng ta ăn như thế nào?
Protein là một trong những thành phần cơ bản cấu thành cơ thể chúng ta, đồng thời cũng là thành phần chính tạo nên các cơ quan miễn dịch, tế bào miễn dịch và các yếu tố miễn dịch. Chế độ ăn giàu protein là chế độ ăn có hàm lượng protein cao hơn so với chế độ ăn bình thường. Đối với những bệnh nhân không có bệnh lý nền, khuyến nghị lượng protein dung nạp là 1.2~1.5g/(kg·d).
Có phải ai cũng có thể ăn chế độ ăn giàu protein không?
Chỉ định của chế độ ăn giàu protein:
1. Bệnh nhân gầy gò rõ rệt, suy dinh dưỡng: Chế độ ăn giàu protein có thể giúp hấp thụ dinh dưỡng, duy trì khối lượng cơ bắp và vận hành bình thường của cơ thể.
2. Bệnh nhân trước và sau chấn thương, phẫu thuật: Sau chấn thương, vết thương trong giai đoạn hồi phục cần lượng protein lớn để cung cấp nguyên liệu cho sự phục hồi, giúp thúc đẩy quá trình lành vết thương. Ăn chế độ ăn giàu protein trước phẫu thuật không chỉ giúp tăng tốc độ lành vết thương mà còn tăng khả năng chống lại nhiễm trùng. Nếu trong thời gian phục hồi sau phẫu thuật mà lượng protein nạp vào không đủ, vết thương sẽ chậm lành và sức đề kháng sẽ giảm, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng.
3. Bệnh nhân bỏng: Bệnh nhân bỏng có tỷ lệ trao đổi chất cơ bản tăng, đồng thời tiêu thụ protein cũng gia tăng. Sự phục hồi của các vết thương do bỏng không thể thiếu protein, vì vậy chế độ ăn giàu protein rất có ích cho quá trình lành vết thương và tăng cường chức năng miễn dịch của bệnh nhân.
4. Bệnh nhân ung thư có chức năng thận bình thường: Do sự tiêu tốn do ung thư, việc tiêu thụ protein tăng lên dẫn đến tình trạng suy dinh dưỡng nặng nề và thiếu protein, vì vậy cần phải ăn chế độ ăn giàu protein.
5. Những bệnh nhân bị bệnh mãn tính tiêu hao như bệnh lao, viêm ruột loét…
6. Những trường hợp khác: như phụ nữ mang thai, cho con bú và trẻ em, thanh thiếu niên trong giai đoạn phát triển…
Ai không nên ăn chế độ ăn giàu protein?
Chống chỉ định:
1. Những người dị ứng với protein: ăn chế độ ăn giàu protein có thể làm tăng triệu chứng dị ứng thậm chí đe dọa tới tính mạng.
2. Bệnh nhân suy thận mãn tính hoặc nhiễm độc máu: Cần hạn chế lượng protein dung nạp, vì thực phẩm giàu protein sẽ sản sinh ra nhiều chất thải và độc tố trong cơ thể mà không thể được thải ra kịp thời, nếu tích tụ quá mức sẽ gây tổn hại nghiêm trọng đến sức khỏe thận.
3. Những trường hợp khác: như sau phẫu thuật bụng ở bệnh nhân viêm tụy cấp hoặc viêm dạ dày ruột cấp tính cũng không thể ăn thực phẩm giàu protein, nếu không sẽ ảnh hưởng đến quá trình hồi phục và thậm chí gây tổn hại cho sức khỏe.
Trong cuộc sống hàng ngày, chúng ta ăn chế độ ăn giàu protein như thế nào?
Nguồn thực phẩm giàu protein:
① Thực phẩm giàu protein từ động vật như cá, gia cầm, trứng, thịt nạc, sữa và các sản phẩm từ sữa.
Theo khuyến nghị trong “Hướng dẫn dinh dưỡng cho người dân Trung Quốc 2022”, mỗi người trưởng thành nên ăn cá và thịt 2 lần mỗi tuần hoặc 300~500g, thịt gia súc gia cầm 300~500g, lựa chọn các loại cá giàu axit béo không bão hòa n-3 như cá hồi, cá đao, cá vàng nhỏ, hạn chế ăn mỡ, thực phẩm thịt xông khói, muối và chế biến sâu.
Trứng: Hàm lượng protein lên đến 13%, tỷ lệ hấp thụ của cơ thể có thể đạt tới 98%. Nên dùng phương pháp nấu ăn nhẹ, ít dầu, ít muối và cố gắng ăn cả lòng trắng và lòng đỏ.
Sữa và sản phẩm từ sữa: Đối với các nhóm đặc biệt như phụ nữ mang thai, trẻ nhỏ và người cao tuổi, khuyến nghị tiêu thụ 300~500g sữa và sản phẩm từ sữa mỗi ngày, người lớn từ 300ML/ngày trở lên. Sữa chua, một sản phẩm lên men của sữa, không chỉ giữ lại toàn bộ dưỡng chất có trong sữa mà còn chứa một lượng lợi khuẩn nhất định, cũng có giá trị dinh dưỡng cao.
② Protein thực vật như đậu và sản phẩm từ đậu, các loại hạt cũng giàu protein chất lượng cao.
Mỗi ngày ăn từ 25~35g đậu và hạt. Nên ăn các sản phẩm từ đậu như đậu phụ, đậu khô, vỏ đậu, dễ nhai, dễ tiêu hóa và cung cấp dinh dưỡng cân bằng hơn. Không nên ăn các sản phẩm từ đậu như đậu tủ, đậu tương do hàm lượng natri cao.
Tác giả: Khoa Cấp cứu Bệnh viện Nhân dân Thứ sáu Thượng Hải
Hình ảnh trích dẫn từ mạng, nếu có vi phạm bản quyền xin vui lòng cho biết, chúng tôi sẽ xóa bỏ.