Bà Vương, 52 tuổi, gần đây bất ngờ phát hiện vòng eo của mình lớn lên đáng kể, “Liệu mình có ăn nhiều nên béo lên không?”, nhưng khi hồi tưởng lại, bà không thấy khẩu vị đặc biệt tốt trong vài tháng qua và thường xuyên cảm thấy đầy bụng, uống thuốc dạ dày cũng không thấy hiệu quả rõ rệt.
Bà Vương đến bệnh viện khám ở khoa tiêu hóa, theo lời khuyên của bác sĩ, bà đã thực hiện một cuộc nội soi dạ dày và được chẩn đoán là “viêm niêm mạc dạ dày mạn tính”. Tuy nhiên, khi sử dụng thuốc lần nữa, hiệu quả chỉ ở mức trung bình. “Bạn có thể cần đến khoa phụ khoa kiểm tra!” Bác sĩ đã khuyên khi bà tái khám.
【Bụng chướng, vòng eo lớn, cần kiểm tra ngay vì có thể là ung thư buồng trứng】
Bà Vương không khỏi băn khoăn: “Bụng chướng liên quan gì đến phụ khoa?” Bà miễn cưỡng đến khoa phụ khoa để kiểm tra, kết quả lại phát hiện là bệnh ung thư buồng trứng giai đoạn muộn dẫn đến tích tụ nhiều dịch bụng, chính là nguyên nhân gây đầy bụng và tăng vòng bụng.
Tại sao bụng chướng lại cần đến khoa phụ khoa?
Trong ấn tượng của nhiều người, bụng chướng là vấn đề của khoa tiêu hóa, không liên quan đến phụ khoa. Chỉ chính suy nghĩ này đã khiến nhiều người mất cơ hội phát hiện sớm các loại u ác tính thường gặp ở phụ khoa như ung thư buồng trứng. Việc phát hiện sớm ung thư buồng trứng hoàn toàn không phải là không thể, còn có những dấu hiệu liên quan có thể nhận ra.
【Năm triệu chứng cảnh giác với ung thư buồng trứng】
1. Khó chịu ở dạ dày đường ruột
Các triệu chứng đầu tiên của bệnh nhân trong giai đoạn đầu thường thể hiện rõ ở dạ dày đường ruột. Nếu thường xuyên cảm thấy đầy bụng, táo bón, chán ăn, và sau khi kiểm tra ở khoa tiêu hóa không thấy bệnh lý nào, lúc này cần cảnh giác xem có phải ung thư buồng trứng hay không, tuyệt đối không nên nghĩ đó chỉ là bệnh dạ dày mãn tính. Bởi vì ung thư buồng trứng giai đoạn muộn thường đi kèm với tích tụ nhiều dịch bụng, bụng chướng sẽ rõ hơn, có thể xuất hiện cả cơn đau bụng.
2. Bụng ngày càng to hoặc cảm thấy khối u
Ung thư buồng trứng cùng với dịch bụng hoặc khối u lớn dần sẽ dẫn đến bụng bị phình lên, vì vậy nếu bụng chướng kéo dài nhiều ngày, thậm chí nhiều tuần, cần phải tham vấn bác sĩ, không được nhầm lẫn là do ăn nhiều nên béo lên. Một số bệnh nhân vào buổi sáng khi dậy, khi bàng quang đầy, vô tình sờ thấy khối u ở bụng dưới, nhưng khi khối u nhỏ (dưới 7 cm) thì bản thân khó sờ thấy, cần phải dựa vào siêu âm để phát hiện, vì vậy việc kiểm tra phụ khoa định kỳ là rất cần thiết.
3. Thay đổi kinh nguyệt
Khoảng một nửa số bệnh nhân ung thư buồng trứng có hiện tượng kinh nguyệt không đều, ra máu bất thường qua âm đạo. Lâm sàng cũng phát hiện những người suy giảm chức năng buồng trứng, như kinh nguyệt đến muộn, mãn kinh sớm, đau bụng kinh, v.v. Những người độc thân, không sinh con hoặc có tiền sử gia đình về ung thư buồng trứng có nguy cơ mắc bệnh cao.
4. Triệu chứng chèn ép
Khối u vùng chậu lớn có thể gây ra triệu chứng chèn ép rõ rệt, bao gồm tiểu nhiều, đại tiện cấp, cảm giác tắc nghẽn trực tràng, đầy bụng dưới hoặc khó khăn khi đi đại tiện. Khi xảy ra chèn ép, thậm chí ảnh hưởng đến thần kinh thắt lưng cùng hoặc phúc mạc, có thể dẫn đến đau lưng và đau bụng.
5. Phù nề chân và bộ phận sinh dục ngoài
Khi bệnh tiến triển, khối u buồng trứng dần lớn lên sẽ chèn ép vào tĩnh mạch vùng chậu, làm ảnh hưởng đến tuần hoàn máu ven, tăng áp lực bạch huyết, từ đó dẫn đến tình trạng phù nề ở chân và bộ phận sinh dục ngoài, nghiêm trọng có thể xuất hiện huyết khối ở chân.
【Kiểm tra phụ khoa giúp phát hiện sớm ung thư buồng trứng】
Tỷ lệ mắc ung thư buồng trứng cao nhất ở độ tuổi từ 50 đến 60, phần lớn tập trung trong khoảng 40 đến 70 tuổi, vì vậy phụ nữ sau độ tuổi trung niên chỉ cần kiểm tra sức khỏe định kỳ, phát hiện sớm ung thư buồng trứng là điều hoàn toàn khả thi. Đặc biệt với những người có tiền sử gia đình về bệnh u ác tính, những người có người thân bị ung thư vú hoặc ung thư buồng trứng nên đặc biệt cảnh giác. Các kết quả nghiên cứu dịch tễ học cho thấy, những người mang đột biến gen BRCA1 và BRCA2 có nguy cơ mắc ung thư buồng trứng trong suốt cuộc đời lần lượt là 54% và 23%, thuộc nhóm nguy cơ cao về ung thư buồng trứng. Do đó, khuyến nghị như sau:
1. Phụ nữ trưởng thành nên thực hiện kiểm tra phụ khoa định kỳ hàng năm. Qua siêu âm, xét nghiệm máu kiểm tra các chỉ dấu ung thư, có cơ hội phát hiện sớm ung thư buồng trứng.
2. Những phụ nữ có điều kiện có thể đến bệnh viện chuyên khoa để làm xét nghiệm gen di truyền BRCA, nếu là nhóm có nguy cơ cao có thể thực hiện các biện pháp phòng ngừa liên quan hoặc tăng tần suất kiểm tra. Nữ diễn viên Mỹ Jolie mang gen đột biến BRCA đã thực hiện các biện pháp điều trị phòng ngừa, lần lượt cắt bỏ ngực và buồng trứng, nhằm ngăn chặn khả năng mắc ung thư vú và ung thư buồng trứng.