Có bạn hỏi về sự khác biệt giữa ba loại thuốc là Aspirin, Clopidogrel và Indobufen về cơ chế dược lý, ưu nhược điểm của từng loại và cách xác định loại nào phù hợp với bản thân.
Hua Zi cho biết, cả ba loại thuốc này đều là thuốc chống kết tập tiểu cầu phổ biến, về tác dụng thì ba loại này cơ bản giống nhau, đều có thể ức chế quá trình kết tập tiểu cầu, ngăn ngừa hình thành huyết khối động mạch, chủ yếu được dùng để phòng ngừa nhồi máu cơ tim và đột quỵ. Sự khác biệt chủ yếu nằm ở phản ứng không mong muốn, thời gian tác dụng và tương tác với các loại thuốc khác.
Ức chế không hồi phục tiểu cầu
thông qua cyclooxygenase (COX1, COX2), làm giảm sự hình thành thromboxane A2 và ức chế sự kết tập tiểu cầu. Đặc điểm chính là đã có mặt trong thị trường lâu, giá rẻ và có bằng chứng lâm sàng đầy đủ.
Phản ứng không mong muốn chính của Aspirin là trong thời gian dài sử dụng có thể làm tăng
nguy cơ tổn thương đường tiêu hóa
, có thể gây ra cơn hen suyễn và tăng nguy cơ chảy máu.
Aspirin chủ yếu được sử dụng để phòng ngừa bệnh động mạch vành, nhồi máu cơ tim, đột quỵ và bệnh động mạch ngoại biên, là lựa chọn hàng đầu trong điều trị chống kết tập tiểu cầu.
Ức chế không hồi phục tiểu cầu
qua thụ thể P2Y12, ức chế sự kết tập tiểu cầu. Sau khi uống,
cần chuyển hóa qua enzyme gan
để giải phóng sản phẩm hoạt tính và phát huy tác dụng. Vì sự đa hình gen, có
một số ít người có hoạt tính enzyme thấp
, có thể ảnh hưởng đến hiệu quả chống kết tập tiểu cầu của Clopidogrel.
Các chất ức chế bơm proton như
Omeprazole, Esomeprazole
sẽ cạnh tranh với enzyme chuyển hóa Clopidogrel, ảnh hưởng đến tác dụng chống kết tập tiểu cầu, cần lưu ý
không được dùng đồng thời
.
Clopidogrel không có tác dụng kích thích trực tiếp lên đường tiêu hóa, do đó nguy cơ tổn thương đường tiêu hóa thấp hơn, nhưng nguy cơ chảy máu tương tự như Aspirin.
Clopidogrel chủ yếu được dùng trong hội chứng vành cấp tính hoặc điều trị “đôi kháng” kết hợp với Aspirin sau đặt stent. Đối với những người không dung nạp Aspirin, có thể dùng Clopidogrel thay thế.
Ức chế hồi phục tiểu cầu
thông qua cyclooxygenase (COX1), đồng thời ức chế adenosine diphosphate, làm giảm chức năng kết tập tiểu cầu. Đặc điểm của nó là
ức chế tiểu cầu có thể hồi phục
, sau 24 giờ ngừng thuốc, chức năng tiểu cầu có thể phục hồi.
Indobufen có khả năng chịu đựng tốt hơn đối với đường tiêu hóa, nguy cơ chảy máu cũng thấp, độ an toàn tổng thể khá tốt.
Do Indobufen có khả năng ức chế tiểu cầu hồi phục, hiệu quả của thuốc có thể điều chỉnh linh hoạt, nhưng kinh nghiệm sử dụng trong nước còn ít,
dữ liệu an toàn khi sử dụng lâu dài còn hạn chế
, hướng dẫn châu Âu có thể được sử dụng để phòng ngừa hình thành huyết khối do xơ vữa động mạch, nhưng trong nước nhiều hơn được sử dụng trong điều trị thay thế chống kết tập tiểu cầu trong giai đoạn xung quanh phẫu thuật.
Điều trị chống kết tập tiểu cầu cần được thực hiện lâu dài, thậm chí suốt đời,
Aspirin và Clopidogrel có ức chế tiểu cầu không hồi phục
,
uống thuốc 1 lần mỗi ngày
có thể duy trì hiệu quả thuốc, thi thoảng bị bỏ liễu sẽ không ảnh hưởng nhiều đến hiệu quả.
Indobufen có ức chế tiểu cầu hồi phục
,
cần uống thuốc 2 lần mỗi ngày
, nếu bỏ qua 1 lần thuốc có thể làm tăng nguy cơ huyết khối.
Khi sử dụng lâu dài,
thường ưu tiên chọn Aspirin
, nếu không dung nạp hoặc có chống chỉ định, có thể dùng Clopidogrel thay thế Aspirin. Nếu vì lý do đa hình gen, hiệu quả của Clopidogrel không tốt, có thể cân nhắc sử dụng Ticagrelor thay thế Clopidogrel.
Nếu có bệnh lý nghiêm trọng về đường tiêu hóa hoặc nguy cơ chảy máu cao, hoặc gần đây có phẫu thuật, có thể dùng Indobufen, nhưng cần lưu ý không được bỏ liễu thuốc.
Tổng kết lại, Aspirin, Clopidogrel và Indobufen có tác dụng tương tự nhau, trong đó Aspirin và Clopidogrel có ức chế tiểu cầu không hồi phục, Indobufen có ức chế tiểu cầu hồi phục. Về phản ứng không mong muốn, Aspirin lớn nhất, Clopidogrel tiếp theo, và Indobufen có phản ứng không mong muốn tương đối nhỏ.
Thuốc cần được sử dụng dưới sự hướng dẫn của bác sĩ, nếu có thắc mắc về việc sử dụng thuốc, vui lòng tư vấn bác sĩ hoặc dược sĩ. Tôi là dược sĩ Hua Zi, chào mừng bạn theo dõi tôi để chia sẻ thêm kiến thức về sức khỏe.