Bệnh tay chân miệng, còn được gọi là “hội chứng tay chân miệng”, là một bệnh truyền nhiễm cấp tính gây sốt và phát ban do nhiễm virus đường ruột (như virus Coxsackie, loại EV71). Bệnh này thường xảy ra ở trẻ em dưới 5 tuổi, người lớn cũng có thể mắc bệnh nhưng triệu chứng thường nhẹ hơn. Khi ra ngoài vui chơi, cần nắm rõ biện pháp tự bảo vệ để có thể yên tâm tận hưởng chuyến đi.
Các con đường lây truyền chính
:
Lây qua tiếp xúc: Tiếp xúc với dịch tiết từ miệng và mũi của người bệnh, dịch từ mụn nước, đồ chơi, dụng cụ ăn uống bị ô nhiễm.
Lây qua giọt bắn: Giọt bắn khi hắt hơi, ho.
Lây qua phân- miệng: Tiếp xúc với phân bị ô nhiễm virus (như không rửa tay sau khi thay tã).
Những địa điểm vui chơi có nguy cơ cao
:
Các địa điểm công cộng (như công viên giải trí, công viên, trung tâm thương mại, v.v.)
Thiết bị vui chơi cho trẻ em: Trước khi trẻ chơi, nên dùng khăn ướt khử trùng để lau ghế swings, cầu trượt, tay vịn và các khu vực tiếp xúc thường xuyên khác; nên tránh để trẻ dụi mắt, ngậm tay khi chơi, và mang theo dung dịch rửa tay không cần nước, luôn khử trùng tay sau khi vui chơi, và khi có nước chảy nên rửa tay bằng xà phòng thật kỹ; cố gắng tránh những giờ cao điểm đông đúc và hạn chế tiếp xúc gần với trẻ khác trong khu vực đông người.
2. Quy trình ăn uống
Khi ăn tại nhà hàng, nên chọn nhà hàng có điều kiện vệ sinh tốt, ưu tiên sử dụng dụng cụ ăn uống một lần, tránh việc trẻ dùng chung dụng cụ hoặc cho nhau ăn; khi dã ngoại hoặc cắm trại, thực phẩm nên được bảo quản trong túi kín, nước uống cần đun sôi hoặc chọn nước đóng chai.
An toàn khi lưu trú
Khi ở khách sạn hoặc nhà nghỉ, ngay sau khi nhận phòng, nên lau tay nắm cửa, điều khiển từ xa và các đồ vật công cộng bằng chất sát trùng có chứa clo, trẻ nên đem theo khăn tắm và cốc uống riêng, tránh sử dụng đồ dùng vệ sinh công cộng.
Biện pháp phòng ngừa tại gia đình
Vệ sinh cá nhân:
Cần dạy trẻ phương pháp rửa tay “bảy bước”, phải rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh, hoặc tiếp xúc với các tiện ích công cộng; mang theo dung dịch rửa tay không cần nước chứa 75% cồn (chỉ dùng trong trường hợp khẩn cấp, không thay thế việc rửa tay với nước chảy).
Khử trùng đồ vật:
Đồ chơi và dụng cụ ăn uống của trẻ nên được ngâm hoặc tiệt trùng bằng hơi nước ở nhiệt độ cao thường xuyên; núm ti, vòng ngậm và các vật dụng khác nên được vệ sinh kịp thời.
Ý thức cách ly:
Trong quá trình vui chơi, nếu trẻ đi cùng có dấu hiệu sốt, phát ban, cần ngay lập tức ngừng hoạt động và đi khám, tránh tiếp xúc với trẻ khác.
Nhận diện triệu chứng bệnh tay chân miệng
Dấu hiệu sớm: Trẻ có thể bị sốt (khoảng 38℃), chán ăn, viêm họng. Xuất hiện mụn nước đỏ trên tay, chân, miệng, và mông (không ngứa, có thể đau).
Cảnh báo nặng (cần cấp cứu ngay): Trẻ có thể gặp sốt cao liên tục không giảm, nôn mửa, thở gấp, run tay chân, trạng thái tinh thần uể oải, cần đưa đến bệnh viện ngay để tránh chậm trễ trong việc điều trị.
Xử lý khẩn cấp và khám bệnh
Trẻ nghi ngờ nhiễm bệnh: Cần ngay lập tức cách ly trẻ với những trẻ khác, ngừng các hoạt động tập thể; khi khám bệnh nên chọn khoa nhi hoặc phòng khám sốt, cũng như đeo khẩu trang để tránh lây nhiễm chéo; nên nghỉ ngơi ở nhà theo chỉ dẫn của bác sĩ, không gãi mụn nước (có thể bôi dung dịch calamine để giảm bớt).
Khử trùng môi trường: Sử dụng chất khử trùng chứa clo để làm sạch các đồ vật và mặt đất mà trẻ đã tiếp xúc; đồ dùng của trẻ cần được giặt riêng và phơi nắng để khử trùng.
Danh sách thuốc cần chuẩn bị cho chuyến đi
Thuốc khẩn cấp: Thuốc hạ sốt (Ibuprofen hoặc Paracetamol), muối bổ sung nước (để ngăn ngừa mất nước), khăn ướt khử trùng, nhiệt kế.
Đồ bảo hộ: Khẩu trang cho trẻ em, găng tay dùng một lần, bình xịt khử trùng di động.
Những hiểu lầm phổ biến
Khử trùng bằng cồn: Virus tay chân miệng không nhạy cảm với cồn, cần sử dụng chất khử trùng chứa clo hoặc khử trùng bằng nhiệt độ cao.
Điều trị bằng kháng sinh: Bệnh tay chân miệng là do virus gây ra, kháng sinh không có hiệu quả, do đó không nên lạm dụng kháng sinh.
Tiêm vaccine có hiệu quả: Vaccine EV71 có thể ngăn ngừa bệnh nặng (trẻ từ 6 tháng đến 5 tuổi được khuyến nghị tiêm).
Bệnh tay chân miệng vừa có thể phòng tránh vừa có thể kiểm soát, điều quan trọng là thực hiện tốt các biện pháp phòng ngừa, ngắt chuỗi lây truyền và nâng cao sức đề kháng của trẻ em! Chỉ cần ba mẹ thêm một chút cẩn trọng, trẻ sẽ giảm thiểu được rủi ro. Chúc mọi người có một kỳ nghỉ vui vẻ và khỏe mạnh, tận hưởng thời gian bên gia đình!
Tác giả:
Ma Fangfang, phó trưởng khoa điều trị tích cực nội khoa, Bệnh viện ĐH Bắc Kinh Trung Y
Hạ Nguyên, phó trưởng khoa điều trị nội khoa, Bệnh viện ĐH Bắc Kinh Trung Y
Kiểm duyệt: Yang Ming, phó bác sĩ chuyên khoa, Bệnh viện ĐH Bắc Kinh Trung Y
Lưu ý: Hình ảnh bìa là thuộc về kho hình ảnh có bản quyền, việc sao chép có thể gây ra tranh chấp bản quyền.