Năm nay, ánh nắng muộn mùa thu không thấy bóng dáng, liên tiếp nhiều ngày không có một tia lộ diện nào. Tôi không khỏi nhớ đến câu mà cha mẹ thường dùng để giáo dục tôi khi còn nhỏ—
Hãy thường xuyên tắm nắng, tắm nắng bổ sung vitamin D!
Khi nghe cha mẹ nói, trong lòng tôi dấy lên một nghi vấn:
Tại sao con người cần bổ sung vitamin D?
01
Vitamin D là gì?
Khái niệm vitamin D thì mọi người đều quen thuộc, nhưng thực chất nó là gì, phần lớn mọi người không rõ ràng.
Vitamin D thuộc nhóm dẫn xuất steroid, đây là một loại chất cần thiết để duy trì các chức năng sinh lý bình thường của cơ thể.
Mặc dù nhu cầu của cơ thể là rất nhỏ, nhưng nó đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh quá trình chuyển hóa.
Vitamin D có nhiều loại, bao gồm vitamin D1, D2, D3, D4 và D5, trong đó hai loại gần gũi nhất với sức khỏe con người là vitamin D2 và vitamin D3.
Vitamin D2 có nguồn gốc từ thực vật và khi cơ thể tiêu hóa thức ăn, vitamin D2 trong đó sẽ kết hợp với chất béo và được hấp thụ vào máu trong ruột non.
02
Mối quan hệ giữa vitamin D và viêm nhiễm
Nghiên cứu về vitamin đã bắt đầu từ cuối thế kỷ 19 và đã trải qua hơn 100 năm. Con người đã phát hiện nhiều chức năng của vitamin D như chống còi xương, chống bệnh mềm xương, ngăn ngừa ung thư, ngăn ngừa tiểu đường, cải thiện tâm thần phân liệt.
Gần đây, những hiểu biết về vitamin D đã có những bước tiến mới.
Vào tháng 5 năm nay, các nhà khoa học từ Viện Nghiên cứu Ung thư Đại học Nam Úc và các tổ chức khác đã công bố một bài báo trên Tạp chí dịch tễ học quốc tế (International Journal of Epidemiology), chỉ ra rằng vitamin D có mối liên hệ chặt chẽ với viêm mãn tính.
Nguồn hình ảnh: Tạp chí dịch tễ học quốc tế
Các nhà nghiên cứu đã tuyển dụng hơn 500.000 tình nguyện viên từ ngân hàng sinh học Anh, trong đó độ tuổi từ 37 đến 73.
Sau khi loại bỏ ảnh hưởng từ các đặc điểm di truyền của tình nguyện viên, các nhà nghiên cứu đã tiến hành phân tích thống kê trên 300.000 mẫu.
Nguồn hình ảnh: Tạp chí dịch tễ học quốc tế
Các nhà nghiên cứu đã chọn protein phản ứng C (C-reactive protein, viết tắt là CRP) làm chỉ số đánh giá mức độ viêm nhiễm của cơ thể.
Kết quả thống kê cho thấy, theo thời gian, tỷ lệ protein phản ứng C giảm mạnh khi nồng độ 25-hydroxy vitamin D (25(OH)D) trong huyết thanh của người tình nguyện gia tăng.
Dữ liệu trong dấu ngoặc là giá trị chuẩn, dữ liệu trong vòng tròn đỏ chỉ ra nồng độ vitamin D, và nhóm dữ liệu cuối cùng là nồng độ CRP. Nguồn hình ảnh: Tạp chí dịch tễ học quốc tế
Khi kết hợp dữ liệu với nhóm chứng trắng, người ta phát hiện rằng khi mức độ vitamin D đạt đến mức bình thường, việc nâng cao nồng độ vitamin D nữa không gây ảnh hưởng đáng kể tới tỷ lệ protein phản ứng C.
Từ xu hướng thay đổi này, các nhà nghiên cứu đã truyền đạt hai thông tin cho chúng ta:
- Khi thiếu vitamin D, việc bổ sung vitamin D có thể giảm tỷ lệ protein phản ứng C, từ đó làm giảm viêm.
-
Những người vốn đã thiếu vitamin D khi bổ sung vitamin D thì có thể giảm viêm tốt hơn, điều này có lợi cho sức khỏe; nhưng việc bổ sung vitamin D đối với những người có mức vitamin D bình thường thì không có tác dụng rõ rệt.
Hơn nữa, việc bổ sung quá nhiều vitamin D có thể gây ngộ độc vitamin D,
dẫn đến tăng canxi trong máu, gây ra các triệu chứng như chán ăn, lo âu, co giật, tiểu nhiều, rối loạn nhịp tim, làm tổn hại sức khỏe;
Cũng có thể ức chế viêm quá mức, dẫn đến những hậu quả không tốt.
03
Hệ quả của việc bỏ qua viêm nhiễm là gì?
Viêm nhiễm là một trong những cơn đau bệnh hành hạ chúng ta nhất, ví dụ như một số người bị viêm mũi, ngày nào cũng cần hàng chục gói khăn giấy, nhưng thực tế viêm không chỉ nhằm mục đích làm khổ con người mà còn để bảo vệ khỏi sự nhiễm trùng của vi sinh vật.
Khi một khu vực nào đó bị nhiễm trùng, cơ thể sẽ tấn công một cách không khoan nhượng vào khu vực đó, mà chúng ta nhìn thấy là “bị viêm”.
Nếu bỏ qua viêm nhiễm, sự nhiễm trùng vi sinh vật có thể tiến triển, tiếp theo là tổn thương mạch máu, thay đổi nghiêm trọng về tình trạng cơ thể,
thậm chí viêm mãn tính kéo dài có thể dẫn đến ung thư.
Do đó, chúng ta cần đối xử cẩn thận và hợp lý với viêm nhiễm, chính xác tìm ra nguyên nhân gây viêm.
04
Thực phẩm nào chứa nhiều vitamin D?
Khi không tính đến các viên bổ sung vitamin, các nhà khoa học trong tạp chí điện tử Trung Quốc đã chỉ ra một số thực phẩm giàu vitamin D—đứng đầu là
cá hồi
và
cá ngừ.
Hầu hết các loại cá đều chứa một lượng vitamin D nhất định, nhưng hai loại cá này có nồng độ vitamin D đặc biệt cao.
Tiếp theo là
sữa công thức,
có thể được tăng cường vitamin D; ngoài ra, một số thực vật chứa ergosterol có thể chuyển đổi thành vitamin D2 dưới ánh nắng mặt trời, điều này có lợi cho việc hấp thụ vitamin D của con người.
Thông qua hiểu biết hôm nay, chúng ta nhận ra rằng: mọi thứ đều có hai mặt—không thể thiếu, nhưng cũng cần đúng mực.
Công chúng có thể không hiểu biết về kiến thức y học, nhưng cần có tư tưởng khoa học—đối với tất cả các bệnh tật và thuốc men, vừa cần chú trọng mà lại vừa phải có sự thận trọng.
Kiểm tra lại | Lý Nam Nam
Nguồn: Trung tâm Khoa học Bắc Kinh