Cậu bé 1 tuổi 8 tháng, Tiểu Tôn, trong hai tháng qua đã tăng 4 cân, cha mẹ chỉ nghĩ rằng con đang lớn và béo lên. Cho đến tuần trước, Tiểu Tôn đột ngột tăng 3 cân, toàn thân phồng lên như bóng, mắt không thể mở, bìu thì căng bóng, khát nước thường xuyên nhưng lượng nước tiểu lại giảm, cha mẹ mới đưa con đến khoa thận trẻ em của Bệnh viện Đại học Y khoa Chiết Giang, nơi đã chẩn đoán cậu mắc hội chứng thận hư. Cha mẹ Tiểu Tôn hối hận không kịp, tiếc nuối vì đã coi sự phù nề bất thường của con là “béo lên” và chậm trễ trong việc điều trị.
Sự phù nề bất thường ở trẻ em có sự khác biệt rõ ràng với việc “béo lên” thông thường! Việc nhận diện kịp thời là rất quan trọng.
Một, điểm khác biệt chính: “phù nề” hay “béo lên”? Ba cách nhận biết nhanh chóng
1, Quan sát thay đổi cân nặng:
Béo lên: Cân nặng tăng lên một cách từ từ, thường đi kèm với sự phát triển chiều cao, cơ thể các bộ phận đều đặn, tròn trịa.
Phù nề: Cân nặng tăng nhanh chóng trong thời gian ngắn (đặc biệt nếu tăng hơn 5% trong một tuần cần phải hết sức cảnh giác). Cơ thể như bị “thổi phồng”, trong khi chiều cao không có sự gia tăng rõ rệt.
2, Quan sát đặc điểm phù nề:
Béo lên: Da có độ đàn hồi tốt, mềm mại, ấm áp, bóp vào có thể hồi phục nhanh chóng.
Phù nề: Da căng, bóng. Sáng dậy mắt thường sưng húp như “mắt cá vàng”, đến buổi chiều hoặc sau khi hoạt động, chân, mắt cá chân sưng lên nặng hơn, tất có thể để lại vết hằn sâu tại mắt cá chân, trong trường hợp nghiêm trọng, bụng sẽ phình lên.
Bài kiểm tra ấn (phù nề lõm): Dùng ngón cái ấn mạnh vào mặt trước cẳng chân hoặc da mu bàn chân, như ấn vào bột ẩm, sẽ để lại một “hố”, hố này cần vài giây thậm chí lâu hơn mới có thể từ từ hồi phục. Đây là đặc điểm quan trọng của phù nề.
3, Quan sát tình trạng kèm theo:
Béo lên: Trẻ thường tràn đầy năng lượng, ăn uống, ngủ nghỉ bình thường, khả năng hoạt động tương xứng với trẻ đồng trang lứa.
Phù nề: Trẻ có tinh thần uể oải, không muốn vận động, cảm thấy mệt mỏi, thường xuyên khát nước nhưng số lần và lượng nước tiểu lại rõ rệt giảm, nước tiểu có bọt nhiều hơn (giống như bọt bia, không dễ tan biến khi để yên) và các triệu chứng khác.
Hai, dấu hiệu nguy hiểm của hội chứng thận hư mà cha mẹ cần biết, nếu xuất hiện hãy ngay lập tức đi khám!
1, Phù nề bất thường: Sưng phù phù hợp với đặc điểm “phù nề” đã đề cập ở trên, đặc biệt là tăng cân đột ngột trong thời gian ngắn kèm theo phù nề.
2, Nước tiểu có bọt tăng lên và không tan biến.
3, Khát nước nhưng lượng nước tiểu ít.
4, Tinh thần kém, chán ăn, uể oải.
Khi phát hiện bất kỳ một trong những dấu hiệu trên, hãy ngay lập tức đưa trẻ đến khám tại khoa thận trẻ em.
Ba, hội chứng thận hư là gì?
Hội chứng thận hư là một căn bệnh thận phổ biến ở trẻ em, đặc trưng bởi sự xuất hiện của protein niệu cao, hạ protein máu, tăng lipid máu và phù nề.
Nói đơn giản: Thận khỏe mạnh giống như một cái “rổ”, lọc bỏ các chất thải, giữ lại các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể (như protein). Trong khi đó, ở bệnh nhân hội chứng thận hư, “rổ” đã bị hư, “lỗ” lớn hơn, protein quý giá bị “lọt” ra ngoài như chất thải, “lọt” vào nước tiểu, sự mất protein làm cho máu không thể “giữ” lại lượng nước, khiến nước bị rò rỉ vào mô, tạo thành tình trạng phù nề mà chúng ta thấy.
